Μια ολιστική ανάλυση της οικονομικής ανισότητας στην Ελλάδα – Ινστιτούτο Εργασίας - Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης Γ.Σ.Ε.Ε.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Ινστιτούτο Εργασίας - Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης Γ.Σ.Ε.Ε. > Μια ολιστική ανάλυση της οικονομικής ανισότητας στην Ελλάδα

Μια ολιστική ανάλυση της οικονομικής ανισότητας στην Ελλάδα

20 Ιουνίου 2023
  • Εισαγωγή/Περίληψη
  • Περιεχόμενα
  • Ομάδα Τεύχους
Το ζήτημα των οικονομικών ανισοτήτων αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία τα τελευταία χρόνια λόγω της οικονομικής κρίσης. Οι επιπτώσεις της υπήρξαν έντονες σε διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, ανατρέποντας χρόνια σύγκλισης των συνθηκών διαβίωσης, με τη χώρα μας να βιώνει έντονα τις συνέπειες αυτής της κρίσης, τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Η εξέταση ζητημάτων, όπως οι ανισότητες, η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός αποκτούν αυξημένο ενδιαφέρον την περίοδο της κρίσης και τα ευρήματα των σχετικών εμπειρικών ερευνών μπορούν να βοηθήσουν σε σημαντικό βαθμό στον επιστημονικό, στον πολιτικό και στον κοινωνικό διάλογο. Η παρούσα έρευνα έχει ως απώτερο στόχο την ανάλυση και τη διερεύνηση των οικονομικών ανισοτήτων στην Ελλάδα, κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, με σκοπό να αναδειχθούν οι επιπτώσεις της κρίσης στη χώρα μας. Τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν ότι στη χώρα μας η οικονομική κρίση, που οδήγησε στην επιβολή Μνημονίων, προκάλεσε επιδείνωση της εισοδηματικής κατάστασης και των συνθηκών διαβίωσης των πολιτών, καθώς και αύξηση της ανισοκατανομής εισοδήματος και της φτώχειας, κυρίως κατά τα πρώτα έτη της εμφάνισής της. Ο επαναπροσδιορισμός της οικονομικής και της κοινωνικής πολιτικής και η υιοθέτηση ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης προβάλλουν ως επιτακτική ανάγκη για την αντιμετώπιση των συνεπειών, τόσο της οικονομικής κρίσης, όσο και της κρίσης της πανδημίας COVID-19 που εμφανίστηκε από τις αρχές του 2020.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Εισαγωγή 7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
Οι οικονομικές ανισότητες και οι επιδράσεις τους 9
2.1 Η έννοια των οικονομικών ανισοτήτων 9
2.2 Οι επιδράσεις των ανισοτήτων στην οικονομική ανάπτυξη 12
2.3 Η μέτρηση των οικονομικών ανισοτήτων 15
2.4 Οι επιδράσεις των εισοδηματικών ανισοτήτων 16
2.4.1 Οι επιδράσεις στην υγεία των ανθρώπων 18
2.4.2 Οι επιδράσεις στην εγκληματικότητα 19
2.4.3 Οι επιδράσεις της πανδημίας COVID-19 στις εισοδηματικές ανισότητες 19
2.5 Σύγχρονες τάσεις στην παγκόσμια κατανομή εισοδήματος 20
2.6 Οι εισοδηματικές ανισότητες εντός των χωρών 26
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα και τα αίτια εμφάνισής της 29
3.1 Μηχανισμοί διαιώνισης του φαινομένου των ανισοτήτων στην Ελλάδα 29
3.2 Τα μέτρα οικονομικής πολιτικής και τα αίτια εμφάνισης της κρίσης 31
3.3 Η δομή των εισοδηματικών ανισοτήτων στην Ελλάδα την περίοδο της οικονομικής κρίσης 34
3.4 Η σημασία του κοινωνικού μοντέλου της Ελλάδας στις εισοδηματικές ανισότητες 39
3.5 Οι επιδράσεις των κοινωνικών μεταβιβάσεων στις εισοδηματικές ανισότητες στην Ελλάδα τα χρόνια της οικονομικής κρίσης 42
3.6 Η επίδραση των φόρων και οι ανισότητες στην κατανομή του πλούτου 44
3.7 Η σημασία της αναζήτησης των αιτιών των οικονομικών ανισοτήτων σε περιφερειακό επίπεδο 46
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Ποσοτική ανάλυση των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στις ανισότητες στην Ελλάδα 47
4.1 Μεταβολές στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας 47
4.2 Μεταβολές στην ανεργία της Ελλάδας 49
4.3 Μεταβολές στο επίπεδο φτώχειας της Ελλάδας 56
4.4 Διαχρονική εξέλιξη του εισοδήματος στην Ελλάδα 70
4.5 Διαχρονική εξέλιξη των δαπανών κοινωνικής προστασίας στην Ελλάδα 79
4.6 Περαιτέρω ανάλυση των οικονομικών ανισοτήτων στην Ελλάδα 85
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
Επιπτώσεις των οικονομικών ανισοτήτων στην Ελλάδα 93
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6
Συμπεράσματα και προτάσεις πολιτικής 101
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 105
Εκδότης: ΙΝΕ ΓΣΕΕ
Συντακτική Επιτροπή: Τριαντάφυλλος Πνευματικός
Υπεύθυνος Έκδοσης: ΙΝΕ ΓΣΕΕ
Γραμματεία Έκδοσης: Βαρβάρα Καρζή
Κατέβασμα Αρχείου
* Όλες οι εκδόσεις διατίθενται για το ευρύ κοινό δωρεάν, σε έντυπη μορφή από τη βιβλιοθήκη του οργανισμού.