Ο προϋπολογισμός βασικών αναγκών (Basic Needs Budget) ως μισθός διαβίωσης – Ινστιτούτο Εργασίας - Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης Γ.Σ.Ε.Ε.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Ινστιτούτο Εργασίας - Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης Γ.Σ.Ε.Ε. > Ο προϋπολογισμός βασικών αναγκών (Basic Needs Budget) ως μισθός διαβίωσης

Ο προϋπολογισμός βασικών αναγκών (Basic Needs Budget) ως μισθός διαβίωσης

19 Οκτωβρίου 2023
  • Εισαγωγή/Περίληψη
  • Περιεχόμενα
  • Ομάδα Τεύχους
Η μελέτη ασχολείται με την κατασκευή ενός προϋπολογισμού βασικών αναγκών (basic needs budget) για τα διάφορα είδη νοικοκυριών (από μονομελές μέχρι και πενταμελές). Γι’ αυτόν τον σκοπό εξετάζονται το πλήθος και η έκταση των διαφόρων αναγκών που πρέπει να ικανοποιούνται για να εξασφαλίζεται η κατ’ ελάχιστον ή η ομαλή και άνετη αναπαραγωγή των μελών ενός νοικοκυριού με τις ιδιαιτερότητές τους (ηλικία, απασχόληση, φύλο, τοποθεσία, μέγεθος κλπ.). Η πρώτη περίπτωση αναφέρεται στον προϋπολογισμό και το όριο απόλυτης φτώχειας και η δεύτερη στον προϋπολογισμό βασικών αναγκών, ο οποίος περιέχει περισσότερα και ορισμένες φορές ακριβότερα αγαθά από τον πρώτο με τις κατηγορίες αναγκών να είναι σχεδόν ίδιες (διατροφή, ένδυση-υπόδηση, κατοικία, μεταφορές, τηλεπικοινωνίες, εκπαίδευση, υγεία, κοινωνική ζωή κλπ.). Η λεπτομερής, αν και όχι εντελώς πλήρης, καταγραφή των απαιτούμενων αγαθών και του κόστους τους στο πληθωριστικό περιβάλλον της τρέχουσας συγκυρίας υποδηλώνει ότι το ύψος των αντιπροσωπευτικών εισοδημάτων της ελληνικής πραγματικότητας (βασικός μισθός, καθαρός μέσος μισθός, μέση κύρια σύνταξη κ.ά.) και η έκταση της απασχόλησης σε καμία περίπτωση δεν επαρκούν για την κάλυψη του προϋπολογισμού βασικών αναγκών (ούτε καν για το μονομελές νοικοκυριό) με αποτέλεσμα να απειλείται η ομαλή αναπαραγωγή ευρέων (και σίγουρα όχι περιθωριακών) τμημάτων της ελληνικής κοινωνίας. Η σύγκριση κόστους ζωής και αντιπροσωπευτικών εισοδημάτων καλεί σε ουσιαστική αναπροσαρμογή των τελευταίων προς τα πάνω, με άλλα λόγια στην καθιέρωση ενός «μισθού διαβίωσης» που θα παίρνει υπόψη τις εύλογες ανάγκες αναπαραγωγής των εργαζομένων και της κοινωνίας γενικότερα.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Εισαγωγή 7
1.1 Από τη σχετική φτώχεια και την ανισότητα στην «ακρίβεια», στα χαμηλά εισοδήματα και στην απόλυτη φτώχεια – Ο προϋπολογισμός απόλυτης φτώχειας, ο προϋπολογισμός βασικών αναγκών και ο «μισθός αξιοπρεπούς διαβίωσης» 8
1.2 Έρευνες Οικογενειακών Προϋπολογισμών (2019-2020). Μερικά στοιχεία για τις πραγματικές δαπάνες των νοικοκυριών κατά τα δύο τελευταία έτη 20
1.3 Οικονομικό περιβάλλον – βασικές ανάγκες – βιοτικό επίπεδο 28
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
Η κατασκευή του προϋπολογισμού βασικών αναγκών 39
2.1 H ιδιαίτερη σημασία του προϋπολογισμού βασικών αναγκών και της (απόλυτης) φτώχειας σε συνθήκες μεγάλης κρίσης και πληθωρισμού 42
2.2 Μεθοδολογία και κατασκευή προϋπολογισμού βασικών αναγκών (Basic Needs Budget) και προϋπολογισμού στο επίπεδο του ορίου/κατωφλιού φτώχειας 47
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
Εισαγωγή στην αποτίμηση των δαπανών για την κατοικία 57
3.1 Κατοικία: ενοίκιο 57
3.1.1 Επεξεργασία του συνόλου των παρατηρήσεων 59
3.1.2 Επεξεργασία ενοικίων 60
3.1.3 Επεξεργασία εμβαδού 62
3.2 Σύγκριση με τα ενοίκια της μελέτης του 2018 63
3.3 Κατοικία: σχετιζόμενες ανάγκες 65
3.3.1 Ύδρευση και Αποχέτευση 65
3.3.2 Ηλεκτρική ενέργεια 71
3.3.3 Θέρμανση 81
3.4 Πάγιες δαπάνες που σχετίζονται με την κατοικία 83
3.4.1 Κοινόχρηστα 83
3.4.2 ΕΡΤ 85
3.4.3 Δημοτικά τέλη και φόροι, Τέλος Ακίνητης Περιουσίας 85
3.5 Αναγκαίες αξίες χρήσης, σχετιζόμενες με την κατοικία 86
3.6 Συνολικές δαπάνες σχετιζόμενες με την κατοικία 105
3.7 Παράρτημα Α 106
3.7.1 Δειγματοληπτικές μέθοδοι 106
3.7.2 Εκτιμήτριες και εκτιμήσεις 107
3.7.3 Έλεγχοι υποθέσεων 109
3.8 Παράρτημα Β 113
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Δαπάνες εκπαίδευσης 119
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
Διατροφή 131
5.1 Παράρτημα 144
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6
Ένδυση-Υπόδηση 147
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7
Σύνοψη. Ενδεικτικά αποτελέσματα και συμπεράσματα 151
Βιβλιογραφία 169
Εκδότης: ΙΝΕ ΓΣΕΕ
Συντακτική Επιτροπή: Αθανάσιος Μανιάτης, Ιωάννης Μπασιάκος
Υπεύθυνος Έκδοσης: ΙΝΕ ΓΣΕΕ
Γραμματεία Έκδοσης:
Κατέβασμα Αρχείου
* Όλες οι εκδόσεις διατίθενται για το ευρύ κοινό δωρεάν, σε έντυπη μορφή από τη βιβλιοθήκη του οργανισμού.