Ψηφιοποίηση, εργασιακές σχέσεις και προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων – Ινστιτούτο Εργασίας - Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης Γ.Σ.Ε.Ε.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Ψηφιοποίηση, εργασιακές σχέσεις και προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων

26 Μαΐου 2023
  • Εισαγωγή/Περίληψη
  • Περιεχόμενα
  • Ομάδα Τεύχους
Η παρούσα μελέτη σκοπό έχει να αποτυπώσει τις αλλαγές που έχει επιφέρει η ψηφιοποίηση στην ελληνική πραγματικότητα σε σχέση με τον παράγοντα εργασία. Υπόθεση της εργασίας μας είναι ότι η ψηφιοποίηση αλλάζει την οργάνωση της εργασίας, διογκώνοντας την ελαστικότητά της και συρρικνώνοντας έτσι κατοχυρωμένα εργασιακά δικαιώματα όσον αφορά το ωράριο και τον τρόπο οργάνωσης της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής. Ακολούθως οδηγεί σε κατίσχυση του ατομικού έναντι του συλλογικού στο σύνολο της εργασιακής πραγματικότητας. Ο νέος τρόπος οργάνωσης της εργασίας, η απομάκρυνση από το παραδοσιακό εργασιακό περιβάλλον, οι αλλαγές που επιφέρει στον τρόπο της ίδιας της επίτευξης των στόχων της εργασίας απομακρύνουν τους εργαζομένους από την ομαδικότητα στον τόπο εργασίας και ενισχύουν όλο και περισσότερο τις ατομικές αποδόσεις. Η ισχυροποίηση του ατομικού σχετίζεται άμεσα και με τη διεκδίκηση καλύτερων όρων εργασίας ή με τη διαπραγμάτευση σχετικά με τον χρόνο εργασίας και τους όρους πώλησης της εργατικής δύναμης, η οποία όλο και πιο συχνά γίνεται μέσω ατομικών συμβάσεων εργασίας. Η συλλογική διεκδίκηση, οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, η ομαδικότητα στους σύγχρονους τόπους εργασίας έχουν αρχίσει να φθίνουν. Το ερώτημα που μας απασχολεί περαιτέρω έχει να κάνει με τις επιπτώσεις της ψηφιοποίησης στο σύνολο του εργατικού δυναμικού.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

Εισαγωγή ………………………………………………………………………………………………… 7

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Ιστορικό πλαίσιο …………………………………………………………………………………………. 11

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

Ψηφιοποίηση: Ένας σύγχρονος οδηγός πίσω από τις νέες έννοιες…………………………………… 23
3.1 Τεχνολογίες αιχμής………………………………………………………………………………………… 24
3.1.1 Προηγμένη ρομποτική………………………………………………………………………………. 24
3.1.2 Κατασκευή προσθέτων…………………………………………………………………………….. 25
3.1.3 Internet of Thinks (ΙoT)……………………………………………………………………………… 26
3.1.4 Ηλεκτρικά οχήματα…………………………………………………………………………………. 26
3.1.5 Αυτόνομα οχήματα………………………………………………………………………………….. 26
3.1.6 Βιομηχανικές βιοτεχνολογίες………………………………………………………………………. 26
3.1.7 Βlockchain……………………………………………………………………………………………. 26
3.1.8 Εικονική και επαυξημένη πραγματικότητα (VR/AR)…………………………………………. 27
3.2 Οι νέες μορφές εργασίας…………………………………………………………………………………. 27
3.2.1 Τηλεργασία…………………………………………………………………………………………… 28
3.2.2 Εργασία της πλατφόρμας…………………………………………………………………………. 30
3.2.3 Πληθοπορισμός (Crowdwork)……………………………………………………………………… 33

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

Η Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση και το νέο εργασιακό πλαίσιο σε Ευρωπαϊκή Ένωση 37

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

Ελλάδα και ψηφιοποίηση…………………………………………………………………………………….. 47
5.1 Νομολογία…………………………………………………………………………………………….. 48
5.2 Ποσοτικά στοιχεία…………………………………………………………………………………… 58

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6

Συνεντεύξεις……………………………………………………………………………………………………. 63

ΚΕΦΑΛΑΙΟ  7

Συμπεράσματα – Προτάσεις Πολιτικής…………………………………………………………………….. 91
Βιβλιογραφία…………………………………………………………………………………………………….. 99
Παράρτημα 1…………………………………………………………………………………………………….. 109
Μεθοδολόγιο ερωτήσεων: Τηλεργασία/ΙΤ/Τεχνητή Νοημοσύνη………………………………………… 109
Παράρτημα 2…………………………………………………………………………………………………….. 111
Μεθοδολόγιο ερωτήσεων για ψηφιακές πλατφόρμες……………………………………………………. 111
Εκδότης: ΙΝΕ ΓΣΕΕ
Συντακτική Επιτροπή: Μαρία Γεωργία Αντωνοπούλου
Υπεύθυνος Έκδοσης: Αγγελική Τσίρμπα
Γραμματεία Έκδοσης: Βαρβάρα Καρζή
* Όλες οι εκδόσεις διατίθενται για το ευρύ κοινό δωρεάν, σε έντυπη μορφή από τη βιβλιοθήκη του οργανισμού.