Στο πλαίσιο της προσπάθειας για συμβολή στην αποκλιμάκωση της ανεργίας, και ειδικά της νεανικής ανεργίας, σημαντικό στοιχείο αποτελεί η διασύνδεση της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης με την αγορά εργασίας.
Βασικό εμπόδιο στην ένταξη των εκπαιδευόμενων της τεχνικής επαγγελματικής κατάρτισης στην αγορά εργασίας παραμένει το έλλειμμα της επαγγελματικής εμπειρίας (προϋπηρεσία), η οποία μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην απόκτηση ικανότητας εργασίας σε οργανωμένο περιβάλλον επιχείρησης, συνεργασίας, επικοινωνίας, διαπραγμάτευσης και γενικότερα διαχείρισης προβλημάτων και εύρεσης λύσεων.
Από την άλλη μεριά, εμπόδια για την απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας αποτελούν: η έλλειψη μιας γενικότερης κουλτούρας εκπαίδευσης/επιμόρφωσης των ασκούμενων στο χώρο εργασίας, η έλλειψη του χρόνου από την πλευρά των εργοδοτών για εκπαίδευση λόγω της πολλαπλότητας των ρόλων που αναλαμβάνουν, η έλλειψη προγραμμάτων επιμόρφωσης και ενός ενιαίου μεθοδολογικού πλαισίου για την υλοποίηση της εποπτείας των πρακτικά ασκούμενων.
Η απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας στο πλαίσιο της αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης σχετίζεται με θεμελιώδεις μαθησιακές διαδικασίες, όπως είναι η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, η δυνατότητα κριτικής σκέψης, ανάληψης πρωτοβουλιών και λήψης αποφάσεων, καθώς και γενικότερα οι δεξιότητες διαχείρισης προβλημάτων και εύρεσης λύσεων. Η ανάπτυξη των οριζόντιων αυτών δεξιοτήτων αποτελεί βασικό στοιχείο μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής ενεργητικών πολιτικών για την πρόληψη της ανεργίας, και του κοινωνικού αποκλεισμού που αυτή συνεπάγεται.
Σε αυτή την κατεύθυνση, η διασύνδεση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και αρχικής κατάρτισης με την αγορά εργασίας αποτελεί ένα διαχρονικό ζητούμενο.
Στο πλαίσιο αυτό, σκοπός της Πράξης «Ειδικά προγράμματα διεξαγωγής πρακτικής άσκησης και απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας (ΙΕΚ)» με κωδικό ΟΠΣ (MIS) 5069416 του Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση, αποτελεί η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος ένταξης των εκπαιδευόμενων Ι.Ε.Κ. στην αγορά εργασίας, μέσω της απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας με πρακτική άσκηση.
Επωφελούνται 2.000 εκπαιδευόμενοι/ες από δημόσια Ι.Ε.Κ. του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και ιδιωτικά Ι.Ε.Κ., που έχουν ολοκληρώσει το θεωρητικό μέρος των σπουδών τους, ενώ δεν έχουν πραγματοποιήσει το εξάμηνο της πρακτικής άσκησης και ως εκ τούτου δεν έχουν λάβει την αντίστοιχη πιστοποίηση από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.
Τα προσδοκώμενα αποτελέσματα του έργου αφορούν:
Εταιρικό σχήμα
Στο πλαίσιο του έργου συμπράττουν οι οργανώσεις-δομές των κοινωνικών εταίρων ΙΝΕ & ΚΑΝΕΠ ΓΣΕΕ, ΙΜΕ/ ΓΣΕΒΕΕ, ΚΑΕΛΕ/ ΕΣΕΕ, καθώς και ο ΕΟΠΠΕΠ με Δικαιούχο-Συντονιστή Φορέα το ΙΝΕ/ ΓΣΕΕ. Η σύνθεση του σχήματος της σύμπραξης και η συνένωση δυνάμεων των παραπάνω φορέων που εκπροσωπούν τις δυνάμεις της εγχώριας αγοράς εργασίας και της πραγματικής οικονομίας σε συνδυασμό με το ανθρώπινο -επιστημονικό και διοικητικό- δυναμικό τους, την πολύχρονη εμπειρία και την τεχνογνωσία τους σε ομοειδή ή συναφή έργα ανταποκρίνονται πλήρως τόσο στις ποσοτικές και ποιοτικές προδιαγραφές, όσο και στις συμβατικές υποχρεώσεις που απορρέουν από το έργο ενδυναμώνοντας παράλληλα την παρέμβαση των κοινωνικών εταίρων και την αποτελεσματική άσκηση του στρατηγικού τους ρόλου.
Καινοτομικά στοιχεία του έργου
Τα καινοτομικά στοιχεία του έργου αναφέρονται κυρίως στη μεθοδολογία υλοποίησης της πρακτικής άσκησης που εστιάζει σε ποιοτικά στοιχεία στα επίπεδα :
-Της σύζευξης ωφελούμενων και επιχειρήσεων (σύμβουλοι σύζευξης θα διερευνούν τη συμβατότητα ωφελούμενου – θέσης πρακτικής, με τα κατάλληλα εργαλεία σύζευξης και ατομικές συνεδρίες)
-Της διερεύνησης των αναγκών, προσδοκιών και δυνατοτήτων των ωφελούμενων αλλά και της ικανοποίησης τους η όχι από τη θέση πρακτικής (μέντορες συμβουλευτικής υποστήριξης θα πραγματοποιήσουν 8 συνεδρίες με κάθε ωφελούμενο/η)
-Της διερεύνησης των συνθηκών υλοποίησης της πρακτικής άσκησης, ώστε να αποφεύγονται καταχρηστικές πρακτικές από την πλευρά των επιχειρήσεων και να διασφαλίζεται ο εκπαιδευτικούς χαρακτήρας της πρακτικής άσκησης κλπ (Ποιοτικός έλεγχος πρακτικής άσκησης)
Οι δράσεις του έργου
Ειδικότερα, το έργο περιλαμβάνει τις παρακάτω δράσεις:
Για την επιτυχή υλοποίηση της δράσης προβλέπεται επίσης:
Η υλοποίηση της πρακτικής άσκησης υλοποιείται σύμφωνα με τα οριζόμενα από το ΦΕΚ 3938/Β/26-8-2021 Κοινή Υπουργική Απόφαση υπ’ αριθμ. Κ5/97484. Πρακτική άσκηση σπουδαστών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης αρμοδιότητας Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Η πρακτική άσκηση συνδέεται άρρηκτα με τη θεωρητική κατάρτιση, αφού κατά τη διάρκειά της οι πρακτικά ασκούμενοι/ες ανακαλούν τη θεωρητική και εργαστηριακή γνώση για να την εφαρμόσουν στην πράξη και να ανταπεξέλθουν στις εργασίες που τους ανατίθενται. Καλούνται να αναλάβουν συγκεκριμένα καθήκοντα και να δώσουν λύση σε πρακτικά προβλήματα που ανακύπτουν, υπό την εποπτεία των εκπαιδευτών/τριών. Έτσι, ο θεσμός της πρακτικής άσκησης στοχεύει στην ανάπτυξη επαγγελματικών ικανοτήτων/ δεξιοτήτων σχετικών με την ειδικότητα, στην ενίσχυση της επαφής με τον εργασιακό χώρο και την προετοιμασία των εκπαιδευομένων για την παραγωγική διαδικασία – μέσω της απόκτησης εμπειριών ιδιαίτερα χρήσιμων για την μετέπειτα επαγγελματική τους πορεία.
Αναλυτικότερα, η πρακτική άσκηση είναι υποχρεωτική για τους εκπαιδευόμενους των Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) και θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για την απόκτηση Βεβαίωσης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Άρθρο 27 του Ν. 4763/2020 για το Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης).
Κατανομή των δράσεων σε Υποέργα
Ειδικότερα, το έργο διαρθρώνεται σε 15 Υποέργα. Από αυτά τα πρώτα 9 Υποέργα αφορούν την υλοποίηση της θεωρητικής κατάρτισης και της πρακτικής άσκησης ανά περιφέρεια / ανα εταίρο. Περιλαμβάνουν, δηλαδή, την επιλογή των ωφελούμενων (εκπαιδευόμενοι/ες Ι.Ε.Κ.), την εξ αποστάσεως ασύγχρονη κατάρτιση τους διάρκειας 25 ωρών σε οριζόντιες επαγγελματικές και κοινωνικές δεξιότητες, την εξεύρεση θέσεων πρακτικής άσκησης στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, τη σύζευξη των εκπαιδευομένων Ι.Ε.Κ. με αντίστοιχες θέσεις σε επιχειρήσεις και φορείς του δημοσίου, την υλοποίηση της πρακτικής άσκησης διάρκειας ως 960 ωρών, την παρακολούθηση της διαδικασίας της πρακτικής άσκησης από μέντορες καθώς και συμπληρωματικές ενέργειες δημοσιότητας σε κάθε περιφέρεια από τον εταίρο φορέα που αναλαμβάνει αντίστοιχα.
Πιο συγκεκριμένα:
Τα Υποέργα 10-15 αφορούν οριζόντιες βασικές προπαρασκευαστικές ενέργειες ώστε να μπορέσουν να υλοποιηθούν οι δράσεις εκπαίδευσης και η πρακτική άσκηση.
Πιο συγκεκριμένα:
Επιλεξιμότητα ωφελούμενων (Εκπαιδευόμενων)
Δυνητικά επιλέξιμοι ωφελούμενοι του έργου είναι κατ’ ελάχιστον όσοι:
Οι παραπάνω προϋποθέσεις ενέχουν θέση απαραίτητων κριτηρίων για ένταξη στον πίνακα υποψηφίων ωφελούμενων και εξασφαλίζουν το δικαίωμα υποβολής αίτησης συμμετοχής.
Για τα παραπάνω οι ωφελούμενοι θα κληθούν να επισυνάψουν, όπου χρειάζεται τα αντίστοιχα δικαιολογητικά.
Για αναλυτικές πληροφορίες δείτε την πρόσκληση του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ για τους ωφελούμενους, για τις περιφέρειες: Ανατολική Μακεδονία / Θράκη & Δυτική Ελλάδα, Δυτική Μακεδονία & Βόρειο Αιγαίο και Νότιο Αιγαίο
Η καταχώρηση των αιτήσεων των υποψηφίων γίνεται στο ειδικό πληροφοριακό σύστημα/ πλατφόρμα: https://www.e-iekpraktiki.gr/
Εκπαίδευση των ωφελούμενων
Στο πλαίσιο της υποβοήθησης τόσο της ενσωμάτωσης των εκπαιδευομένων σε ένα πραγματικό περιβάλλον εργασίας όσο και της επαγγελματικής τους ανάπτυξης το έργο προβλέπει για τους ωφελούμενους την υλοποίηση προγραμμάτων εξ αποστάσεως ασύγχρονης θεωρητικής κατάρτισης διάρκειας 25 ωρών στις κάτωθι πέντε (5) οριζόντιες θεματικές ενότητες (5 ώρες για κάθε θεματική ενότητα):
Η επιτυχής ολοκλήρωση του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι απαραίτητη προϋπόθεση για κάθε εκπαιδευόμενο, ώστε να μπορέσει να ενταχθεί στην πρακτική άσκηση.
Επιλεξιμότητα των επιχειρήσεων
Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των δημοσίων και ιδιωτικών Ι.Ε.Κ. η πρακτική άσκηση πραγματοποιείται σε φορείς του δημόσιου τομέα, σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου ή επιχείρηση, σε αντικείμενα αντίστοιχα της ειδικότητας του/της εκπαιδευόμενου/ης (Νόμος 4186-2013 ΦΕΚ 17/9/2013).
Εξαιρούνται οι φορείς:
Ο ανώτατος αριθμός πρακτικά ασκούμενων ανά εργοδότη εξαρτάται από τον αριθμό των εργαζομένων, όπως αυτός παρουσιάζεται στην ετήσια κατάσταση προσωπικού προς την Επιθεώρηση Εργασίας.
Ειδικότερα.:
α) Οι ατομικές επιχειρήσεις, χωρίς κανέναν εργαζόμενο, μπορούν να δέχονται έναν (1) πρακτικά ασκούμενο
β) Οι εργοδότες που απασχολούν 1-10 άτομα μπορούν να προσφέρουν θέσεις πρακτικής άσκησης που αντιστοιχούν στο 25% (1-2 άτομα) των εργαζόμενων εξαρτημένης εργασίας.
Ειδικότερα για εργοδότες που απασχολούν 1-5 άτομα το αποτέλεσμα της ποσόστωσης στρογγυλοποιείται προς τα πάνω, όπως και για εργοδότες που απασχολούν από 6-10 άτομα
γ) Οι εργοδότες που απασχολούν από 10 και πάνω εργαζόμενους μπορούν να δέχονται πρακτικά ασκούμενους που αντιστοιχούν στο 17% των εργαζομένων εξαρτημένης εργασίας, με ανώτατο όριο τα 40 άτομα σε κάθε περίπτωση.
δ) Οι εργοδότες που απασχολούν πάνω 250 εργαζόμενους μπορούν να δέχονται πρακτικά ασκούμενους που αντιστοιχούν στο 17% των εργαζομένων εξαρτημένης εργασίας ανά υποκατάστημα, με ανώτατο όριο τα 40 άτομα σε κάθε περίπτωση, αν ο αριθμός που προκύπτει από την ποσόστωση είναι μεγαλύτερος. Τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα οποία δεν διαθέτουν υποκαταστήματα, μπορούν να δέχονται πρακτικά ασκούμενους που αντιστοιχούν στο 17% των υπαλλήλων τους.
Σε περίπτωση που ο εργοδότης παρέχει παράλληλα θέσεις μαθητείας ή πρακτικής άσκησης άλλων εκπαιδευτικών βαθμίδων τα ανωτέρω ποσοστά λειτουργούν σωρευτικά, γι’ αυτό και καλούνται οι επιχειρήσεις να δηλώσουν και τυχόν θέσεις που καλύπτονται ήδη από πρακτικά ασκούμενους
Ορισμός επόπτη πρακτικής άσκησης
Οι επιχειρήσεις που παρέχουν θέσεις πρακτικής άσκησης οφείλουν να δηλώσουν στην αίτηση τους Επόπτη πρακτικής άσκησης. Όπως αναφέρεται στο ΦΕΚ 3938/Β/26-8-2021 Κοινή Υπουργική Απόφαση υπ’ αριθμ. Κ5/97484 :
Ο εργοδότης ορίζει έμπειρο στέλεχος συναφούς επαγγελματικής ειδικότητας με τον πρακτικά ασκούμενο ως «εκπαιδευτή στο χώρο εργασίας», ο οποίος αναλαμβάνει την αποτελεσματική υλοποίηση των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στο χώρο εργασίας, και την παρακολούθηση της προόδου του πρακτικά ασκούμενου.
Μπορείτε να δείτε την πρόσκληση συμμετοχής για επιχειρήσεις:
Η καταχώρηση των αιτήσεων των επιχειρήσεων για συμμετοχή γίνεται στο ειδικό πληροφοριακό σύστημα / πλατφόρμα: https://www.e-iekpraktiki.gr/
Η μεθοδολογία της σύζευξης των ωφελούμενων με θέσεις πρακτικής άσκησης και της διασφάλισης των όρων της πρακτικής άσκησης
Η Σύζευξη πραγματοποιείται αρχικά μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην οποία εγγράφονται εκπαιδευόμενοι/ες και επιχειρήσεις. Κατόπιν πραγματοποιείται πιο εξειδικευμένη σύζευξη η οποία περιλαμβάνει ποιοτικές δράσεις διά ζώσης όπως επιτόπιες επισκέψεις στις επιχειρήσεις και συνεδρίες με τους εκπαιδευόμενους/ες, από τους συμβούλους σύζευξης του έργου, ώστε να εξασφαλισθεί η καταλληλότητα της επιχείρησης τόσο ως προς την τήρηση των κανόνων της εργατικής νομοθεσίας όσο και ως προς την συσχέτιση του αντικειμένου της επιχείρησης με αυτό της επαγγελματικής κατάρτισης του/της εκπαιδευόμενου/ης.
Η επιτυχημένη σύζευξη και τοποθέτηση ωφελούμενων σε επιχειρήσεις ακολουθείται από διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου (2 επιτόπιοι ποιοτικοί έλεγχοι ανά επιχείρηση) και συμβουλευτικής (8 συνεδρίες ανά ωφελούμενο) για την παρακολούθηση τόσο της ένταξης όσο και της ορθής δραστηριοποίησής τους στην επιχείρηση.
